güvenilir, titiz ve özgün fark yaratan mühendislik çözümleri felsefemizle ;
yıllardır olduğu gibi Türkiye geneline hizmet sunmayı sürdürüyoruz.

En basit ifade ile katodik koruma, korozyonun önlenmesidir. Genel olarak çeşitli kimyasal tanklar ve yeraltı boru sistemlerinde korozyon, özellikle çelik yapılarda deliklerin meydana gelmesine sebep olur. Söz konusu aşınmalar ya da deliklerden bir süre sonra sızmalar başlar ve potansiyel olarak yakın bölgelere çeşitli zararlı dumanlar ve gazlar yayarak tehlikeli bir durum alır. Katodik koruma tesisatı, Amerikan Makine Mühendisleri Derneği'nin (ASME) tarafından, yer altı borularının ve propan tanklarının agresif paslanmalarına karşı korunduğu süreç olarak açıklanmaktadır. Ancak, bir miktar paslanmanın kesinlikle sistem ya da tesisata zarar verdiği anlamına gelmemektedir. Katodik koruma tesisatları, daha fazla paslanmanın önlenmesi amacıyla tesisat genelinde koruyucu bir tabaka sağlayarak çelik hastalığını yani oksidasyonu koruma kalkanı içine alır.

Katodik korumanın elde edildiği iki önemli çözüm bulunmaktadır. Bunlar, galvanizli anotlar (bir diğer ifade ile kurban anotlar olarak adlandırılır) ve etkilenen akımlar (yani tipik olarak etkilenen akım katodik koruması olarak adlandırılır).

Temel olarak bir anot, içinden akımın akabileceği polarize bir elektrikli cihazda bulunan bir elektrottur. Akım bir dış devreden kaynaklanır. Galvanizli anotlarla katodik koruma tipik olarak yüksek potansiyelli magnezyum, magnezyum alaşımı ve çinko etrafında döner. Yüksek voltaj oranlarının gerekli olduğu bazı kumlu ortamlarda yüksek potansiyel anotlar kullanılır. (1.75 volt) Genel olarak, magnezyumun katodik korumadaki rolü, birbirine bağlı boruların tüm yüzey alanına sürekli bir elektron akımı sağlamaktır.

güvenilir, titiz ve özgün fark yaratan mühendislik çözümleri felsefemizle ;
yıllardır olduğu gibi Türkiye geneline hizmet sunmayı sürdürüyoruz.

Anotlar, yer altı boru tesisatları ve propan tanklarının oksidasyonunu önlerler. Anotlar bunu, yüksek ve alçak gerilim ilişkilerinden yararlanarak gerçekleştirir. Böylelikle anotlar, metali organik olarak korozyona karşı koruyan yapay bir ortam sunar. Süreç boyunca, elektronlar iyonların oksitlenmesini durdurur. Tüm boru sistemi ve tank gövdesi tam katodik korumaya ulaştığında çerçeve bir katoda dönüşür. Galvanizli anotlar yoluyla katodik koruma, kapalı bir örgü ortamında antioksidasyon çabaları sağlarken, etkilenmiş akım katodik koruma, paslanmayı önlemek için gerekli elektrik akımını oluşturmak için bir dış güç kaynağı kullanır. Bu tip etkilenmiş akım sistemi, daha uzun bir süre boyunca koruma sağladığı için çok daha verimlidir. Bunun nedeni, anot katodik korumasına kıyasla voltaj oranlarının önemli ölçüde yükselmesini sağlayan harici bir güç tedarikçisidir. (genellikle galvanik veya fedakar katodik koruma sistemleri olarak da anılır). Kaçak akım ve çevre yapılar gibi çeşitli dış kaynaklı deşarjların, korumasız alanlarda korozyona neden olduğu da unutulmamalıdır.

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında iş ekipmanlarının periyodik kontrollerini gerçekleştiren tüm mühendislerimiz İş Ekipmanlarının Periyodik Kontrollerini Yapmaya Yetkili Kişilerin Kayıt ve Eğitimlerine İlişkin Tebliğ gereğince ilgili eğitimlerini tamamlamış EKİPNET K kalıcı kayıt numarasına sahiptir. Katodik koruma tesisatı periyodik kontrolü, test, ölçüm, muayene ve raporlama hizmetlerimiz, Yetkili Muayene Uzmanı sertifikalı en az on yıllık endüstriyel saha denetim tecrübesine sahip İş Güvenliği Uzmanı Elektrik Mühendislerimiz tarafından yapılmaktadır.

güvenilir, titiz ve özgün fark yaratan mühendislik çözümleri felsefemizle ;
yıllardır olduğu gibi Türkiye geneline hizmet sunmayı sürdürüyoruz.

Katodik koruma ölçümü nasıl yapılır ?

Öncelikle voltmetrenin yüzeyinde korozyon noktası bulunmadığından emin olunmalıdır. Çünkü, yanlış ölçme ve okuma eğilimleri vardır. Kaliteli ölçü aleti modelleri, özellikle düşük voltajlı anot seviyelerini tespit edebildikleri için tercih edilir. Voltmetrenin her yıl periyodik olarak yetkili kalibrasyon kuruluşları tarafından kalibre edilmesi gerekmektedir. Yüksek empedanslı dijital multimetre kullanımı ile minimum giriş empedansı 10 megaohm, cihazın 0,1mV ila 1,000 volt arasındaki DC voltajlarını ölçtüğünden emin olunmalıdır. Seçilebilir giriş direnci dijital multimetre için giriş direnci 0-200 ohm olması önerilmektedir.

Elektrik tesisatlarının termal kamera ölçümü ile elektriksel risk analizi uygulaması sadece konusunda uzman Elektrik Mühendisleri tarafından yapılarak raporlanabilir. Elektrik tesisat uygunluk belgesi değerlendirme çalışmaları sırasında tespit edilebilen elektrik tesisatlarının muhtemel makro risklere öncelik verilerek, ilgili yasa yönetmelikler ve standartlar nezdinde detaylı analizler yapılarak elektriksel güvenlik konularına da destek olacak şekilde teknik raporlamalar hazırlanmalıdır.

güvenilir, titiz ve özgün fark yaratan mühendislik çözümleri felsefemizle ;
yıllardır olduğu gibi Türkiye geneline hizmet sunmayı sürdürüyoruz.

Katodik korumanın işletme ve bakım kontrollerinin periyodik olarak yapılmaması halinde koruma sistemi etkisini yitirir. TS 9234 standardına göre yeraltı metal boru ve tanklara katodik koruma yapılmalıdır. Katodik Korumalı sistemlerin ölçüm ve kontrollerinin TS 5141 EN 12954 nolu standartta belirtildiği üzere yılda en az 2 defa yapılması gerekmektedir. Ayrıca, 04.07.2014 tarih ve 29050 Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Ham Petrol ve Doğal Gaz Boru Hattı Tesislerinin Yapımı ve İşletilmesine Dair Teknik Emniyet ve Çevre Yönetmeliği uyarınca boru hattı tesislerinin güvenli işletimi açısından katodik koruma donanımının işler durumda olması ve tüm katodik koruma tesislerinin performansının en azından yıllık olarak test edilmesi gerekmektedir.

TS 9234 Katodik Koruma - Galvanik anotlar : bu standart, zemin veya sulu çözeltiler içindeki demir ve çelik yapıların katodik koruma sistemlerinde akım üretmek amacıyla kullanılan galvanik anotları kapsar. TS EN 12954 Katodik Koruma ise, gömülü veya suya daldırılmış metalik yapılar için (boru hatları için) genel prensipler ve uygulama hususlarına yöneliktir. Boru hatlarında katodik koruma ölçümü çeşitlerine, doğalgaz boru hatları, kullanma suyu boru hattı, içme suyu boru hatları, petrol boru hatları ve atık su boru hatları örnek verilebilir. Endüstriyel tanklar kapsamında ise, başta akaryakıt tankları, LPG tankları ve yeraltı yerüstü petrokimyasal tanklar, kimyasal madde depolama tankları, içme suyu tankları vb çeşitli kullanım amaçlarına sahip tanklar örnek gösterilebilir.

güvenilir, titiz ve özgün fark yaratan mühendislik çözümleri felsefemizle ;
yıllardır olduğu gibi Türkiye geneline hizmet sunmayı sürdürüyoruz.

Metallerin bir çoğu sıvılar ve hava ile temas ettiğinde korozyona uğrarlar. Metal yapıların metalik özelliğinin, ortam etkileri ile kaybolmasına korozyon (paslanma) adı verilir. Bu olay, özellikle suyun içerisindeki veya toprağın altındaki metaller için büyük bir risktir. Korozyonun neden olduğu kayıplar ekonomik kayıplar, çevre kirliliği, ürün kaybı, ürünün kirlenmesi ve verim kaybı olarak sıralanabilir. Bu olay elektrokimyasal bir reaksiyondur ve nedeni, metal ile metalin içinde bulunduğu ortamın yapısından kaynaklı oluşan elektrik akımıdır.

Korozyonu azaltmak için genel olarak bir başka kaynaktan, korozyon akımına zıt yönde akım oluşturularak yapılan koruma işlemine "katodik koruma" denir. Can ve mal güvenliği açısından çok önem arz eden bu koruma sisteminin uygulama alanları şu şekildedir:
- Yer altı yakıt depolama tankları
- Toprak seviyesi tank tabanları
- Yakıt ve petrol dağıtım sistemleri
- İçme suyu dağıtım sistemleri
- Doğalgaz dağıtım sistemleri
- Sıkıştırılmış hava dağıtım sistemleri
- Yangın sistemleri
- Kanalizasyon sistemleri
- Deniz rıhtımları ve iskele çelik kazıkları

güvenilir, titiz ve özgün fark yaratan mühendislik çözümleri felsefemizle ;
yıllardır olduğu gibi Türkiye geneline hizmet sunmayı sürdürüyoruz.

GALVANİK ANOTLU KATODİK KORUMA ÖLÇÜM RAPORU
GALVANİK SİSTEMLİ KORUMA ÖLÇÜM RAPORU kapsamında,
- Ölçü Kutusu No - Sistem Gerilimi (mV) - Boru Gerilimi (mV) - Anot Gerilimi (mV)
- Anot Akımı (mA) ölçme ve değerlendirme kısmı bulunmalıdır.

DIŞ AKIM KAYNAKLI KATODİK KORUMA ÖLÇÜM RAPORU
CEBRİ SİSTEMLİ KORUMADA ÖLÇÜ VE KONTROL RAPORU kapsamında,
- Redresör ve ölçü kutularından alınan ölçüler
- Trafo redresör numarası - Akımı (A) - Voltajı (V) - Drenaj Noktası Voltajı (mV)
- Sayaç Endeksi (Kwh) - Ölçü kutularından alınan ölçüler
- 1.Nolu Ölçü Kutusu, 2.Nolu Ölçü Kutusu, 3.Nolu Ölçü Kutusu, 4.Nolu Ölçü Kutusu

* Ölçümler Cu/CuSO4 elektrot kullanılarak yapılmaktadır. TS 5141 EN 12954 ve TS EN 16299 standartlarına göre katodik koruma tesislerinin ölçüm periyotlarında elektriksel fenni test, muayene ve ölçümler yapılmalıdır. Ayrıca, koruma kriteri düşük olan yerlere anot ilavesi gerekliliği veya tesiste görülen hatalar yazılmalıdır.

güvenilir, titiz ve özgün fark yaratan mühendislik çözümleri felsefemizle ;
yıllardır olduğu gibi Türkiye geneline hizmet sunmayı sürdürüyoruz.

TS EN 13509 : Katodik koruma ölçüm teknikleri
Standard, gömülü veya toprak altındaki metalik yapıların korozyona karşı katodik koruma metodu ile korunmasını kapsar. Metalik yapıların etkinliğini değerlendirmek, kullanılacak ölçme metotlarını detaylandırmak için katodik koruma gibi ölçümler ve katodik korumayı izlemek için alınan önlemler anlatılmıştır.

Katodik koruma tesisatı periyodik kontrolleri kapsamında akaryakıt ikmal istasyonlarında LPG tanklarının katodik koruma sistemlerinin genel fenni muayeneleri TS EN 12817 ve TS EN 12819 standartları uygun şekilde test edilerek teknik muayene raporu düzenlenmelidir.

TS EN 12817 : LPG donanımı ve aksesuarları
- Muayene ve yeterliliğinin yeniden değerlendirilmesi
- Anma kapasitesi 13 m³’ten küçük (13 m³ dahil)
TS EN 12819 : LPG tankları - Yer üstünde kullanılan
- Muayene ve yeterliliğin yeniden değerlendirilmesi
- Anma kapasitesi 13 m³’ten büyük

TS EN 9234 : Katodik koruma- Galvanik anotlar
TS EN 15711 : Boyalar ve vernikler
- Deniz suyuna maruz kaplamalarının katodik ayrılmaya direncinin tayini
TS EN 13636 : Gömülmüş metalik tanklar ve ilgili boru sisteminin katodik konunması
TS EN 16222 : Gemi gövdelerinin katodik koruması

güvenilir, titiz ve özgün fark yaratan mühendislik çözümleri felsefemizle ;
yıllardır olduğu gibi Türkiye geneline hizmet sunmayı sürdürüyoruz.

İşletmelerde katodik koruma tesisatı ve ölçümü kapsamında başlıca önemli hususlar;
KATODİK KORUMA HAKKINDA
Katodik koruma, bir topraklama tesisatı değildir ve statik elektriğe karşı koruma sağlamaz.
Katodik koruma tesisatı muhtemel elektrik çarpmalarına karşı koruma sağlamamaktadır.
Katodik koruma fenni muayenesi ilgili işletmede bulunan katodik koruma test kutusundan yapılmalıdır. Akaryakıt ikmal istasyonları gibi alanlarda genellikle muayene kutuları lpg tankları ile beraber gömüldüğü için periyodik testler tank gövdesi üzerinden yapılabilir.
KATODİK KORUMA TESTİ :
Periyodik Katodik Koruma Ölçümünün İşletmelere Katkıları :
- Katodik koruma testleri düzenli olarak yapılmalıdır. Bu elektriksel periyodik testler, katodik korumanın sağlandığından emin olmayı sağlar. Tankların tabanlarını test ederken, boru ve topraklama sistemlerine göre tank izolasyon durumunu da kontrol etmek önemlidir. Gerekli bakım ve onarımları belirleyecek ve mevzuatlara uygunluğu sürdürecektir. Korozyondan korunmanın devam etmesini sağlamak için katodik koruma sistemlerinin periyodik kontrol ve testleri uygun önleyici bakımları da sağlar. Bu bağlamda,
- Katodik koruma sisteminin düzgün çalışmasını sağlar,
- Katodik koruma yapıda korozyon hasarını önler,
- Katodik koruma sisteminde gelecekteki onarımların maliyetini en aza indirir,
- Katodik koruma ölçümü ile mevzuata uygunluk sağlanır.

güvenilir, titiz ve özgün fark yaratan mühendislik çözümleri felsefemizle ;
yıllardır olduğu gibi Türkiye geneline hizmet sunmayı sürdürüyoruz.

Katodik koruma tesisatı ve katodik koruma ölçümü hakkında sıkça sorulan sorular :
1) Katodik koruma nedir? Katodik koruma ölçüm cihazı nedir? Korozyonu ne ölçer?
2) Katodik koruma sistemimi ne sıklıkta kontrol etmeliyim? Katodik koruma zorunlu mu?
3) Neden katodik koruma sisteminizi test etmelisiniz? Katodik koruma olmazsa ne olur?
4) Katodik koruma test ekipmanları nelerdir? Katodik koruma çeşitleri nelerdir?
5) Katodik koruma kaç yılda yapılır ve ölçüm nerelerde yapılır? Katodik koruma periyotları?
6) Katodik koruma ölçümü raporu nasıl hazırlanır? Katodik koruma için yetkili tanımı?
7) Katodik koruma muayenesi ve raporunda nelere dikkat edilir? Katodik koruma süresi?
8) Katodik koruma ölçümünün iş güvenliği açısından önemi nedir? Katodik koruma isg?
9) Katodik koruma ölçümü değerleri kaç olmalıdır? Sınır değerleri nedir?
10) Katodik koruma ölçümü ve periyodik kontrolü kim tarafından yapılır?
11) Katodik koruma tesisatlarında risklere karşı nasıl koruma sağlanır? Güvenli mi?
12) Katodik koruma muyanesi sırasında nelere dikkat edilir? Güvenlik nasıl alınır?
13) Katodik koruma kaçak akımdan korur mu? Katodik koruma hattında elektrik çarpar mı?

Katodik koruma hattı periyodik muayenesi, test, ölçüm ve raporlama metodları, katodik koruma ölçümü eğitimi, katodik koruma raporu hazırlama esasları, katodik koruma ve genel iş güvenliği yaklaşımı, katodik koruma tesisatlarının kontrolleri nasıl yapılır, katodik koruma tesisatı test özellikleri, endüstriyel tesislerde katodik koruma ölçümü periyodik kontrol formu, katodik koruma muayene sınır değerleri, katodik koruma tesisatı uygunluk belgesi ve katodik koruma risk analizi, katodik koruma tesisatı iş güvenliği değerlendirmesi, katodik koruma ölçülmesi ve raporu fiyatları, katodik koruma kaçak akımdan korur mu, katodik koruma tesisatında akıma kapılma olur mu, katodik koruma hattından elektrik çarpar mı, katodik koruma projesi nasıl okunur, birbirinden farklı çok sayıda elektriksel anlamda sıkça merak edilen saha denetim konuları ile teknik ve güncel konular hakkında detaylı bilgi paylaşımı yapılan elektriksel bilgi bankası sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.